10 điều ai cũng nên biết về chứng tự kỷ

KNNC Ngày nay, vẫn nhiều người thiếu hiểu biết và quan niệm sai lầm về tự kỷ. Điều này càng làm cho người bị tự kỷ khó hòa nhập cộng đồng. Đã có rất nhiều cuộc thảo luận về chứng tự kỷ trên các phương tiện truyền thông đại chúng. Tuy nhiên, bạn đã thực sự hiểu về nó chưa hay chưa?

Tự kỷ là gì?

Tự kỷ là một hội chứng rối loạn phát triển thường xuất hiện trong 3 năm đầu của trẻ. Người bị tự kỷ bị suy giảm vùng chức năng giao tiếp trong não bộ. Nó còn được biết đến với tên gọi “rối loạn phổ tự kỷ” bởi vì nó ảnh hưởng tới mỗi người theo một mức độ khác nhau. Ví dụ, có những người vẫn đi học tập được bình thường, số khác lại không thể tự chăm sóc bản thân.

Biểu hiện trẻ tự kỷ

Tự kỷ chủ yếu ảnh hưởng tới khả năng giao tiếp, quan hệ xã hội. Một số người mắc hội chứng này vẫn có thể trình bày, phát biển trong khi đó có người cảm thấy cực khó khăn hoặc không thể nói chuyện với người khác.

Một số điểm liên quan tới tự kỷ khác như: không có khả năng đọc các tín hiệu phi ngôn ngữ, hay cảm thấy buồn chán, tức giận, đôi khi tăng động giảm chú ý hoặc thể hiện cảm xúc không chính xác về một tình huống nhất định. Người tự kỷ có thể cảm thấy nhạy cảm hoặc ít nhạy cảm hơn với những cơn đau. Một vài trường hợp có khuynh hướng tự làm đau mình.

Tự kỷ phổ biến như thế nào?

Vào năm 2012, Cơ quan Kiểm soát Bệnh tật Hoa Kỳ (CDC) công bố cứ 68 trẻ em Mỹ thì có tới 1 trẻ bị tự kỷ. Tỷ lên này đã tăng khoảng 30% so với báo cáo năm 2008 (88 trẻ thì có 1 trẻ tự kỷ) và tăng gấp đôi so với năm 2000 (150 trẻ có 1 trẻ tự kỷ). Xu hướng gia tăng liên tục này được ghi nhận kể từ năm 1990.

Mặc dù tỷ lệ trẻ mắc tự kỷ đang gia tăng đáng kể nhưng cũng cần xét tới yếu tố các số liệu thống kê giờ đây được làm chi tiết, khoa học và tránh bỏ sót nhiều hơn.

Người bị tự kỷ là ai?

Hội chứng tự kỷ gặp nhiều ở các bé trai hơn bé gái. Trung bình khoảng 42 bé trai sẽ có 1 bé tự kỷ trong khi đó con số này ở bé gái là 189. Ngoài ra còn các nguyên nhân trẻ tự kỷ khác như bố mẹ càng sinh con muộn thì khả năng con bị tự kỷ càng cao. Các yếu tố môi trường sống cũng ảnh hưởng tới khả năng một người bị tự kỷ như: người mẹ biến chứng khi mang thai, sinh non, sinh con thiếu cân.

Khi nào tự kỷ có dấu hiệu đầu tiên?

Các triệu chứng rõ rệt nhất của chứng tự kỷ thường xuất hiện ở trẻ từ 2 – 3 tuổi. Đôi khi có thể chẩn đoán khi trẻ mới 18 tháng hoặc ngay cả ở trẻ sơ sinh. Điều quan trọng là cần nhận thức được vấn đề của bé để can thiệp sớm vì việc này giúp ích rất nhiều trong quá trình điều trị.

Tiêm vacxin có liên quan tới chứng tự kỷ?

Có nhiều đồn đoán cho rằng chính việc tiêm chủng trẻ em lại gây ra chứng tự kỷ. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu từ Học việc Nhi khoa Hoa Kỳ và Tổ chức Y tế Thế Giới không tin rằng có bằng chứng nào chứng minh được điều này.

Cơ quan Kiểm soát Bệnh tật Hoa Kỳ (CDC) kết luận chắc chắn không có bất cứ sự liên quan gì giữa tiêm vacxin trẻ em và tự kỷ. Thimerosal – một chất bảo quản vacxin từng bị nghi ngờ gây ra chứng tự kỷ. Nhưng sau này nghiên cứu đã chỉ ra nó không có khả năng như thế.

Tự kỷ được chẩn đoán như thế nào?

Việc chẩn đoán được một người có bị tự kỷ hay không đòi hỏi quá trình tiếp cận đa chiều. Các bảng câu hỏi sơ bộ tập trung vào đánh giá hành vi được thực hiện đầu tiên. Nếu kết quả cho thấy có khả năng mắc tự kỷ tiếp đó cần tiến hành thêm cuộc đánh giá toàn diện hơn.

Bởi vì, triệu chứng tự kỷ rất giống với rồi loạn thần kinh, tâm thần nên cần đến cả đánh giá từ các nhà thần kinh học, chuyên gia ngôn ngữ, tâm lý,… Ngay cả trẻ có vấn đề về thính giác hay chậm nói đôi khi cũng có hành vi giống tự kỷ nên cần được kiểm tra luôn.

Nguyên nhân gây ra hội chứng tự kỷ?

Hiện nay vẫn chưa xác định chính xác được nguyên nhân gây ra tự kỷ. Tuy nhiên các nhà nghiên cứu đã tiến hành điều tra và nhận thấy những người bị tự kỷ có một số gen não phát triển gián đoạn. Cũng vì lý do đó mà nó phổ biến ở trẻ sinh non.

Có cách nào chữa tự kỷ không?

Mặc dù không có các nào để chữa hoàn toàn hội chứng này. Tuy nhiên các phương pháp trị liệu có thể thu hẹp khoảng cách giữa trẻ bị bệnh và trẻ bình thường. Một vài liệu pháp cần đưa người bệnh tới trung tâm, lớp học đặc biệt, một số khác cần sự tham gia của gia đình. Một số trường hợp cần phải dùng thuốc để điều trị các vấn đề như mất ngủ, trầm cảm, động kinh.

Nên làm gì khi con mắc tự kỷ?

Cha mẹ cần can thiệp sớm nhất có thể để quá trình điều trị mới có kết quả tốt, thu hẹp khoảng cách so với trẻ bình thường. Tìm tới bác sĩ nhi khoa có chuyên môn tốt để được hướng dẫn các bước cụ thể. Điều quan trọng là cần phải tìm ra phương pháp thích hợp nhất cho từng trẻ bị tự kỷ.

Nguồn: Internet